Қатерлі ісікке қарсы қазақстандық препарат клиникалық сынақтың бірінші кезеңінен сәтті өтті. 1 шілдеде тестілеудің екінші кезеңі басталды, деп хабарлайды BAQ.KZ тілшісі.
Зерттеулерді Қазақстандық-америкалық биолог және NU профессоры Дос Сарбасов бастаған ғалымдар тобы жүргізіп жатыр.
Ғалымдар мутацияланған қатерлі ісік жасушаларының (KRAS-мутацияланған жасушалар) глюкозаның аштығына өте сезімтал екенін анықтады. Онсыз қатерлі ісік жасушалары радикалдар жасап, жойыла бастайды. Адам ағзасын глюкозадан айыру мүмкін болмағандықтан, ғалымдар жасушалар шығаратын радикалдарды алып, оларды D-VC - С витаминінің стереоизомерлерімен біріктірді. KRAS-мутацияланған жасушалар оны глюкоза ретінде қабылдап, сіңіреді, бұл жасушалардың "стреске" ұшырауына және кейіннен өзін-өзі жоюына әкеледі.
Клиникалық сынақ Денсаулық сақтау министрлігіне қарасты ұйымның қатаң бақылауымен жүргізіліп жатыр.
Ең алдымен біз мышьяктың және төмен концентрацияда С витаминінің D түрін біріктіру арқылы жасалған препараттың аз дозасын сынауға рұқсат алдық. Ол 0,15 грамм, ал 0,3 грамм біздің максималды доза болды. Яғни біз препараттың тиімділігіне сынақтың екінші кезеңін жүргізгенде 0,15 грамм ешқандай тиімділік көрсеткен жоқ. Өйткені доза өте аз болды. Бірақ дәрігерлер препараттың ешқандай уыттылығы жоқ екенін түсінді, - деді Сарбасов.
Ғалым 2023 жылдың қарашасында сынақ барысында жоғары доза (0,3 грамм) қолданыла бастағанын айтты.
Бұл да жоғары доза емес, орташа. Оны қолданған топтағы 6 науқастың барлығында тұрақтану байқалды, яғни қатерлі ісік өскен жоқ. Бір науқастың қатерлі ісігі керісінше 30 пайызға кішірейіп, оң әсер берді. Бірақ бұл соңғы нәтиже емес. Қазір бізге адам көтере алатын максималды дозаға шығу керек. Біз рак клеткасын өлтіруіміз керек, - деді ол.
Соңғы 3 жыл ішінде топ зерттеу жұмыстарының сенімділігін дәлелдеп, 2022 жылы Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінен клиникалық сынақтар үшін мақсатты қаржыландыру алды. Алғаш рет Алматы фармакологиялық зауытында С витаминінің D-формуласының шектеулі партиясы шығарылды. Ал екінші препарат – сынауға қажетті мышьяк оксиді Үндістаннан сатып алынды.
Препарат патенттелген. NU D-VC препаратың эксклюзивті лицензиясына ие.
