«Қазақ жігіттеріне ойланатын уақыт келді». Осылай деген депутаттар бір қыздың көңілін таба алмай жүрген жігіттерді әбден сынады. Сөзімен еліте алмағаннан кейін еріксіз алып қашатын “батырсымақтарды” сөзбен сабап, қатаң ескерту жасады. Мәжілісмендер өзге аруларды былай қойғанда, өздері өсіріп отырған қызғалдақтары үшін алаңдаймыз дейді. Бүктеп-бүктеп, шыңғыртып алып қашатындай қыз тауар боп кеткен бе? Мәдениет мәселесі майшаммен қаралған Мәжіліс отырысын Аружан Задабек тарқатсын.
“Көресің. Менің үйіме барасың! Басыңа аппақ орамал тағасың, Көндірем, Көнесің! Қыз болып келесің, Келін болып қаласың». Бұл біздің жұлдыз деп аспанға көтеріп жүрген жандардың айтып жүрген әні. Тағы бірі «Алып қашам, Мейлі олай қалама, Келін қылам сені қалай да анама», - деп шырқап жүр. Оларға әй дейтін әже, қой дейтін қожа жоқ. Депутаттар бұл нағыз тәрбиесіздік деп, оны теледидар арқылы насихаттап жүргендерді сынады.
МҰРАТ ӘБЕНОВ, ҚР ПАРЛАМЕНТІ МӘЖІЛІСІНІҢ ДЕПУТАТЫ, «AMANAT» ФРАКЦИЯСЫНЫҢ МҮШЕСІ:
Видеода қыз баланы алып қашып, қасында бір адам оны көндіріп отыр. Қызға «өз еркіммен келдім» деп жаз деп мәжбүрлеп отыр. Оны Тик-токта барлығы айтып, мазақ қылып жатыр. Бұл дегеніміз нағыз құқық бұзушылық. Бірақ, оған ешкім мән беріп жатқан жоқ. Қыз балаларды мазақ қылады. Белгілі әншілер қазір осы тақырыпта сахнада ән айтып жүр.
Бұл Әбедновтың ғана ашуына тимеген. Жаңбыршин да жаңбырдан кейін қаптайтын саңырауқұлақ секілді алып қашуды жөн көретіндер көбейді дейді. Қыз - тауар емес, адам. Оны бүктеп-бүктеп көлікке сала салу - нағыз бассыздық демей, немене? Қыз тағдыры ұлт тағдыры деген депутат өзінің 3 қызы барын айтып, өзгені ойламаса да, өз ұрпағы үшін шырылдайтынын жасырмады. Ақ жағалы қызғалдақтары үшін алаңдаса, мен өзім үшін қорқып қалдым.
ЕДІЛ ЖАҢБЫРШИН, ҚР ПАРЛАМЕНТІ МӘЖІЛІСІНІҢ ДЕПУТАТЫ, «AMANAT» ФРАКЦИЯСЫНЫҢ МҮШЕСІ:
Мен жігіттерді түсінбеймін. "Қыз құлағымен, жігіт көзімен жақсы көреді" деген сөз бар. Қыздың көңілін таба алмайтын жігіт, ол қандай жігіт. Көшеге барып, қызды бүктеп-бүктеп салып алады. Біз дамыған, жетілген, мәдениетті қоғамда тұратын болсақ, мәдениетті болуымыз керек. Басқа ұлттың біреуі оны жасамайды.
Расымен, алып қашу қоғамда «айқайлап» тұрған мәселе. Бұған қатысты Президенттің тапсырмасы да бар. Мемлекет басшысы тақырыпты Ұлттық құрылтайда көтеріп, қыздарды қорламаңдар, қорғаңдар деген еді. Осыны еске алған Мәжіліс Төрағасы депутаттардың өте маңызды мәселені қозғап отырғанын айтты.
ЕРЛАН ҚОШАНОВ, ҚР ПАРЛАМЕНТІ МӘЖІЛІСІНІҢ ТӨРАҒАСЫ, «AMANAT» ПАРТИЯСЫНЫҢ ТӨРАҒАСЫ:
Бұл туралы президенттің де тиісті тапсырмасы бар. Өкінішке қарай, оның орындалуы аяғына дейін жеткен жоқ.
Осыдан кейін келіп жастар шетелге асық деп дүрбелен саламыз. Елдегі осындай тәрбие маңайындағы мәселелер шешілмесе, ел асамын дегендерге қалай тосқауыл боламыз? Шенеуніктер ең болмағанда білім, ғылым жағынан жағдай жасайық деген-ау, “Мәдениет туралы” заңды талқылауды бастады. Қазір “Болашақ” бағдарламасы аясында студенттер магистратура мен докторантураны шетелде білім ала алады. Енді бакалавриат деңгейінде де оқу мүмкіндігін беру қарастырылып жатыр. Сондай-ақ мектеп кезінде түрлі байқауға қатысып, өзін дәлелдеген оқушылар ҰБТ-сыз жоғары оқу орнына түсе алады екен.
РИНАТ ЗАЙЫТОВ, ҚР ПАРЛАМЕНТІ МӘЖІЛІСІНІҢ ДЕПУТАТЫ, «AMANAT» ФРАКЦИЯСЫНЫҢ МҮШЕСІ:
Дарында жастарды қолдау негізі елдің болашағына салынған ең маңызды инвестиция. Біз жастарға үміт артамыз, сенім артамыз, бірақ екі күннің бірінде біздің жастарымыздан сұрасақ шетелде тұрғым келеді, шетелде жүргім келеді дейді. Неге? Олар өздерінің толып потенциалын ашып, қиял-арманын іске асыратын мүмкіндіктер бізде шектеулі болатын.
Заң жобасында мемлекеттік тілдің цифрлық ұлттық сөздік қорын жасау мен Ұлттық тіл корпусы туралы арнайы нормалар енгізілген. Бұл нормалар мемлекеттік тілді жасанды интеллекттің күшімен дамытуды көздейді.
АСХАТ АЙМАҒАМБЕТОВ, ҚР ПАРЛАМЕНТІ МӘЖІЛІСІНІҢ ДЕПУТАТЫ, «AMANAT» ФРАКЦИЯСЫНЫҢ МҮШЕСІ:
Chat GPT бар, «Алиса» бар, осының бәрі қазақ тілінде жақсы жұмыс істеуі үшін де біріздендірілген сөздік қоры, яғни, тілдік ақпараттық жүйе керек. Қысқасы адамзат цифрлық әлемде өмір сүріп жатқандықтан қазақ тілінің де цифрлық сөздік қоры керек.
Заң жобасында тәлімгерлік институтын заңнамалық реттеуге бағытталған арнайы нормалар бар. Бұл өзгерістер жетім балаларға қауіпсіз орта құруды қамтамасыз ету үшін енгізілді.
