Қызылорда облысында алғаш рет бауыр трансплантациясы жасалды. 40 жастағы келіншекке күйеуінің інісі донор болды. Жалпы елімізде былтыр 250 ағза мүшесі трансплантацияланды. Көрсеткіш алдыңғы жылмен салыстырғанда едәуір өскен. Дәрігерлер 2023 жылы 100-ге жуық бауыр мен бүйрек ауыстырған.
Қызылордалық жігіт жеңгесіне бауырының 60 пайызын берген. Науқас 2016 жылдан бері бауыр церрозы ауруымен есепте тұрған. Бірақ емі нәтижесіз болып, асқынған. Ағзаны ауыстыруға Сызғанов атындағы ұлттық ғылыми хирургия орталығының профессоры Болатбек Баймаханов жетекшілік етті. Дәрігерлердің айтуынша, қазір екеуінің де жағдайы тұрақты, аппараттан ажыратылды.
БОЛАТБЕК БАЙМАХАНОВ, А.Н.СЫЗҒАНОВ АТЫНДАҒЫ ҰҒХО БАС ДӘРІГЕРІ:
Туыстық донордың жасалған бауыр трансплантациясы бір-біріне ұқсамайды. Әрқашанда ерекшелігі болады. Бауырдың анатомиясына байланысты негізгі проблемалар болады. Тамырларына байланысты. Бүгінгі бірінші тәулігі Аллаға шүкір ойдағыдай өтті.
Тірі донордан бауыр трансплантациясын жасау- жауапкершілігі мен уақыт ұзақтығына байланысты ең күрделі және қиын операция. Сондықтан да болар кейбір мемлекеттерде әлі қолға алынбаған. Ал елімізде мұндай ота бұған дейін тек Алматы мен Астанада жасалатын. Трансплантация пышаққа түскендердің 90 пайызына өмір сыйлайды.
ОЛЖАС ЫСҚАҚОВ, ОБЛЫСТЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ БАСҚАРМАСЫНЫҢ БАСШЫСЫ:
Бауыр ауыстыру отасына біздің өңірімізде 76 науқасымыз бар қажет ететін. Бүйрек ауыстыруды қажет ететін 126 науқасымыз бар. Осы операцияның өзіне Сызғанов орталығынан бізге 9 арнайы маман келді операция жасауға. Оның қасына дәл сондай біздің 15-ке жуық әріптестеріміз сол жерде үйренді, донорға істейтін операцияны өздері жасап.
Статистикаға сүйенсек, 2012 жылдан бері донорлық ағзаларды транспланттау бойынша 2800 операция жүргізілген. Оның 2353-і тірі, ал 447-і мәйіттік донорға жасалған. Қазір елімізде 4113 адам ағза ауыстыру кезегінде тұр. Оның 95-і бала. Көп науқас бүйрек трансплантациясын қажет етеді. 184 адам донорлық бауырды, ал 138-і жүректі күтуде.
Елде донорға мұқтаж адамдар саны жыл сайын артып келеді. Дегенмен трансплантация да көбейген. Заңға сәйкес әрбір азамат қайтыс болғаннан кейін донор болуға келісімін беріп немесе бас тарта алады.
ӘЙГЕРІМ ҚАЗЫБЕКҚЫЗЫ, ҚР ДСМ «ТРАНСПЛАНТТАУДЫ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ МЕДИЦИНАЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІ ҮЙЛЕСТІРУ ЖӨНІНДЕГІ ОРТАЛЫҚ» ШЖҚ РМК ЗАҢГЕРІ:
Біздің Қазақстан Республикасының азаматтары егер тірі кезінде өзінің келісетіні немесе келіспейтіні жөнінде қайтыс болғаннан кейін мәлімдеме жасамаса, онда оның туысқандары, жұбайы немесе жақын туысқаны мәлімдеме жасай алады. Яғни, туысқанымнан ағзасын алуға қарсы емеспін. Болмаса қарсымын деп.
Мамандардың айтуынша, елімізде қайтыс болғаннан кейінгі донорлықтың белсенді дамуы ағзаға деген 3 жылдық қажеттілікті өтейді. Трансплантация-денсаулық сақтау саласындағы көптеген науқастың өмір сүруіне мүмкіндік беретін маңызды жетістік.
