Сен несие алып бер, мен төлеп қоямын. Осы күні жақынды жатқа айналдырған нәрсе бұл. Өйткені бірі басқаға қарыз алғызып із-түссіз кетеді, бірі жоқ жерден бәлеге ұрынады. Несие рәсімдеместен бұрын нені ескеру керек? Алданып қалсаң қайтесің? Тілшіміз жауап іздеді.
Танысы ақшадан қысылған соң несие алып бергендердің бірі Дәулет Айтуар. Ұят болар деп қарызға кіріпті. Бірақ әлгі адам із-түссіз кеткен соң бәрін өзі төлеген.
ДӘУЛЕТ АЙТУАР, ҚАЛА ТҰРҒЫНЫ:
Басында алып беретін кезде ойланып тұрасың енді, точно төлейсің бе, "иә, төлеймін", ертең жағдай боп қалмай ма осылай, "жоқ, төлейм ғой, төлейм ғой". Енді көп емес ол, 100 мыңдай. 2 млн-дап, 3 млн-дап жаңағы таныстарына алып беріп, төлей алмай жатқандар бар ғой.
Жақынның көңіліне қараймын деп санын соққандар аз емес. Аз көлемде болмаса, келіспеген дұрыс дейді.
БЛИЦ:
- Дос балам тоже дос баласына кредит алып берген, оны төлемей кеткен. Сосын бірақ араласпай кетті әрі қарай.
- Созып жіберсе оған айтуға да ұят өзі туыс болғаннан кейін, ұяласың.
- Біреу үшін төлеу, бұл - жауапкершілік. Ондайдың керегі жоқ.
Дос пен танысты қойшы, ерлі-зайыптылар бірін-бірі алдап, несие алғызғанын қайтесіз? Заңгерлер ондай фактілер де кездесетінін, қиын да болса түйіні бар екенін айтты.
ЖАНДОС ТҰЯҚОВ, ЗАҢГЕР:
Сіз егер де банкке берешегіңіз болса, яғни сізді алдап біреу алғызып, ақшаңызды алып кеткен болса, сіз банктың алдында міндетті түрде ол міндеттемені жаңағы өз атыңызға алған міндеттемені төлеуіңіз керек. Және де сіздің жаңағы телефоныңызда қандай да бір дәлелдемелер болатын болса регрессті тәртіпте сіз ол жеке тұлғадан яғни өндіріп алуға құқыңыз бар.
Алайда көп жағдайда ондай алаяқтар дүние-мүлкі жоқ, шоттары бұғатталған, шетел аса алмайтын боп шығады. Яғни шығынды өндіру қиын. Жалпы "аясаң - аяма" деген бар қазақта. Өйткені жақынды жарылқаймын деп аузыңыз күюі мүмкін. Сол үшін кімге көмектескелі жатырсыз, оның соңы не болады, жақсылап ойланыңыз!
