Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының деректері бойынша, былтыр әлемде қызылшаның 155 мыңнан астам жағдайы тіркелді. 2023 жылдың басында қызылша ауруы жақын шет елдерде Украина, Қырғызстан, Ресей Федерациясында байқалады. Алматылық эпидемиологтар көші-қон факторларын ескере отырып, қазақстандықтарға бұл вирустық инфекцияның қауіптілігін ескертті, деп хабарлайды ҚазАқпарат.
Алматы қаласының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің мәліметінше, 2022 жылы мегаполисте қызылшаның зертханалық расталған жағдайлары тіркелген жоқ.
«Қызылша – ауа-тамшылы инфекциялар тобына жататын жедел жұқпалы вирустық ауру. Жұқпа адамнан адамға ауа арқылы жөтелу, түшкіру кезінде беріледі. Ауру адамнан адамға ауа арқылы, тыныс алу жолдарының тамшыларымен немесе жұқтырған адамдардың мұрының немесе тамағының бөлінісімен тікелей байланыста болады. Қызылша - адамдар үшін аса контагиозды жұқпалардың бірі, өйткені инфекция көзімен жақын қарым-қатынаста болғаннан кейін қызылшаға қарсы вакцинацияланбаған адамдардың 90% - дан астамы ауырады»,- дейді Алматы қаласының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің басшысы Әсел Қалықова.
Айтуынша, қызылша вирусы ағзаға тыныс алу жолдары арқылы енеді және негізінен жасушаларында көбейетін шырышты қабатта бір жерге жиналады. Содан кейін вирус қан арқылы әртүрлі мүшелерге таралады. Вирус бадамша бездерге, бауырға, өкпеге, сондай-ақ сүйек кемігіне әсер етуі мүмкін. Аурудың алғашқы белгілері-жөтел, дене температурасының көтерілуі, көзден жас ағу, жарыққа сезімталдық және бөртпе, ол бастапқыда бетте, құлақтың артында, содан кейін бүкіл денеде пайда болады. Аурудың ауыр ағымында асқынулар дамиды, мысалы, ортаңғы құлақтың, өкпенің, кеңірдектің, бронхтың қабынуы, сондай-ақ мидың қабынуы болуы мүмкін. Науқас кез келген қабыну мен асқынудан өлуі мүмкін.
«Көбінесе асқынулар бес жасқа дейінгі балаларда немесе 30 жастан асқан ересектерде дамиды. Ең ауыр асқынуларға соқырлық, энцефалит (мидың ісінуіне әкелетін жұқпа), ауыр диарея және онымен байланысты дегидратация, құлақ жұқпалары (отит) және пневмония сияқты ауыр тыныс жолдарының жұқпалары жатады»,- дейді эпидемиолог.
Алматы қаласының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті қызылшаны жұқтырудан, сондай-ақ олардың асқынуынан сақтандыратын жалғыз тиімді құрал тек вакцинация екендігін еске салады.
Қызылшаға қарсы вакцинация 1 жаста және 6 жаста 2 рет жасалады, бұл вакцинацияланған адамдарда өмір бойы болатын вакцинациядан кейінгі иммунитетті дамытуға мүмкіндік береді. Қызылшаға қарсы вакцинаның әрбір алынған дозасы баланың иммунитетін күшейтеді.
Екпелерді жүргізу үшін ДДҰ сертификаттаған және Қазақстан Республикасында тіркелген қызылшаға, қызамыққа, эпидемиялық паротитке қарсы аралас вакцина қолданылады. Вакцинация тұрғылықты жері бойынша қаланың емханаларының барлық егу кабинеттерінде тегін жүргізіледі.
Аурудың белгілері пайда болған кезде эпидемиологтар өзін-өзі емдемеуді, дәрігерді үйге шақыруды және дәрігердің тағайындауы бойынша емдеуді ұсынады.
Сондай-ақ үйде болу қажет. Жұмыс және қоғамдық орындарға бармауы тиіс. Сонымен қатар, ауырған балаларды мектепке, балабақшаға жібермеген абзал.
