Елімізде 7 миллионнан астам адамның несиесі бар. Тұрғындар банктерге 15 триллион теңге берешек. Пайызы да төмен емес. Ең аз дегеннің өзі 20 проценттен асады. Дамыған елдермен мүлдем салыстыруға келмейді. үстіндегі үстемені түсірудің жолы бар ма? Кредит алуға неге құмармыз? Бекболат Сатуов сұрап білді.
Бекболат САТУОВ, АРНАЙЫ ТІЛШІ:
Біздегі екінші деңгейлі банктердің пайызы жаға ұстатарлық. Негізі бәрі шамалас. 23,6%, 23,7%, 24,4%, 28,5%-ке дейін барады. Егер олар процентті төмендетсе құрдымға кетеді. /банкілерді сындырып/
Халық банктің қамын ойлап, несие алып жатқан жоқ. Амалы болмағасын еселенген пайызы қарамастан қарызға белшеден кіріп жатыр.
БЛИЦ-ОПРОС:
- Аз төлейсің дейді да,15 жылға береді. Үстіне 1 есе яғни 15 млн-ның үстіне 15 млн қосып бересің ғой түкте пайдалы емес қой.
- Жастар үйсіз жүр. Өйткені олардың шамасы келмейді ғой. 100-150 мың ай сайын квартира төлеп тұр.
- Жоғарысына жоғары халықтың жағдайына қарай реттеу керек қой оның бәрін.
- Азайту керек та процентті.
Елімізде Ұлттық банктің базалық мөлшерлемесі 16.75 пайызды құрайды. Әлемнің озық елдерін саралайтын болсақ мұндай көрсеткіш Кореяда – 3,5%, Қытайда – 3,65%, Германияда – 3,75%, Англияда – 4,25%, Канада – 4,5%, АҚШ-та 5,25% деңгейінде белгіленген.
Ал біздегі банктер неге пайызын төмендетпейді?
Айдар ӘЛІБАЕВ, САЯСАТТАНУШЫ:
Ұлттық банктікі 16-дан жоғары. Сонымен ол ставка немен байланысты оларда. Осылай айтып жатыр. Ол инфлеяциямен байланысты. Инфлеяция көтерсе сосын ставканы көтереді. Олардың қаржы саясаты осындай.
Банк табыс табу үшін кем дегенде 8 пайыз қосу керек екен. Біздегі үстеменің 24-тен асып кететіні сондықтан. Экономистер, пайыздық мөлшерлеменің жоғары болуы нарықтағы тауарлар мен қызмет бағасының негізсіз өсуіне әкеп соғатынын айтып жүр. "Ипотекалық және автокредиттер 25%-ға дейін, ал қарапайым адамдар алып жатқан кепілсіз кредитті 56 пайызға дейін көтеріп, халықты белшесінен қарызға батырып отыр" - дейді мәжілесмен.
Абзал ҚҰСПАН, ҚР ПАРЛАМЕНТІ МӘЖІЛІСІНІҢ ДЕПУТАТЫ:
Елдегі қымбатшылыққа банктер де жауапты деген сөз. 2023 жылдың 19 сәуірінде Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметтің кеңейтілген кеңесінде соңғы 15 жылда азық-түлік бағасының бұрын-соңды болмаған өсуін көріп отырмыз деп сынаған еді. Әрине, бұған Үкіметпен бірге екінші деңгейлі банктер де жауапты екені анық.
Қазақстанда 7,1 миллион адам несиемен өмір сүріп жатыр. Сондықтанда Ұлттық банктің базалық мөлшерлемені төмендетуі халықтың тұрмыстық жағдайын оңалтудың нақты қадамы болар еді. Бұл әзірге ұсыныс қана.
https://youtu.be/4T2XCI8zYA8
